KOŞU MU? YÜRÜYÜŞ MÜ?: 1
- Hande Acarel
- Nov 3, 2021
- 2 min read
Updated: Nov 19, 2023
KOŞU MU? YÜRÜYÜŞ MÜ?: 1
Koşu ve yürüyüş ikilemi pek çok insanın merak ettiği bir konu biliyorum. Benim de koşulu sabahlar postlarımızı hatırlarsınız herhalde. Bir süredir eski sıklığımı yakalayamasam da, koşan biriyim, yazının en başında bunu söylemiş olayım.
Yürümek adım atarak ilerlemek olarak tanımlanan fiziksel aktivite iken koşu basit bir biçimde insanın her iki ayağının da belirli bir periyotla yerden kesilerek vücudunu ileri doğru hareket ettirmesidir.*
Koşu, yürüyüşe göre daha hızlı ve bedeni yürüyüşe göre daha fazla zorlayan bir aktivite olduğundan kalp damar ve kas iskelet sistemi üzerindeki etkileri yürüyüşe göre çok daha belirgindir. *
Kalp, sportif faaliyetler sırasında en çok değişkenlik gösteren, en çok etkilenen organlardan bir tanesidir. Koşu sırasında artan kalp ritmi ve kasların ihtiyaç duyduğu kan ister istemez tansiyonun da yükselmesine neden olur. O nedenle her şeyin başında eğer koşmaya başlayacaksanız mutlaka bir doktor kontrolden geçmelisiniz.*
Yüksek tempolu koşu fiziksel ve psikolojik stres yarattığı için kortizol gibi bazı hormonların salınımını etkiliyor. Bedende serbest oksijen radikalleri artıyor ve bu durum hücre yaşlanmasını hızlandırıyor.*
Kortizol hormonu yüksek kan şekeri, insülin direnci ve diyabet gelişimini tetikleyen bir hormondur. Vücut stresle karşılaştığında yükselir ve insülinin görevini yerine getirmesini engelleyerek kan şekerinin giderek yükselmesine neden olur.
Ama zorlayıcı olmayan hafif tempolu koşuların, zone 2’yi geçemeyen yani kalbin 120-135 vuru/dk hızlandığı tempoda koşmanın, yukarıda yazdığımın aksine hücre yenilenmesini tetikleyerek yaşlanma sürecini geciktirdiğini gösteren çalışmalar var.*
Yürüme sırasında kalp hızı koşudaki kadar hızlı şekilde yükselmez. Kas kan ihtiyacını karşılamak için yükselir ancak tansiyonu değiştirecek boyutlara genel olarak erişmez.*
Koşma sırasında kas ve tendonların aşırı gerilmesiyle kemikleriniz üzerinde baskı artar.* Dolayısıyla koşu yürüyüşe göre kas iskelet sisteminde daha fazla harabiyete neden olur diyebiliriz.*
Hem yürüyüş hem de koşu için iyi bir ayakkabı giyiyor olmak önemlidir. Ancak koşuda yürüyüşe göre ayağa üç kat daha fazla yük binmektedir. Bu yüzden ayağı korumak ve ayakta oluşan yükleri nötralize ederek yaralanmaları önlemek amacıyla koşu ayakkabısı kullanmanız şarttır.*
Amerikan Kalp Birliği, haftada 250 dk. yürümeyi ya da 150 dk. koşmayı öneriyor. Sadece yürüyün demiyor.* Koşularınızı hafif tempoda tutuğunuz sürece sorun yok.
Bir sonraki yazı dizisinde koşmak ve yürümenin kilo verme sürecine etkisini konuşacağız.
Sevgilerimle,
Hande ACAREL, M.Sc., RD
Uzman Diyetisyen, Fitoterapist ve Pilates Eğitmeni
Kaynaklar:
Comments